.png){kind=small}
1. Cuộc cách mạng Công nghiệp 4.0 là gì?
Công nghiệp đã không ngừng tiến bộ và phát triển, từ việc phát hiện ra động cơ hơi nước tới sản xuất ra các máy xây dựng, máy điện, tự động hoá sản xuất hàng loạt và bây giờ là thời kì của các giải pháp công nghệ được ứng dụng trong công nghiệp [1].
Cách mạng công nghiệp 4.0 là bộ mặt mới của nền sản xuất với sự ứng dụng tích hợp của các thuật toán, mạng không gian và hệ thống truyền thông không dây. Sản xuất trong nền Cách mạng công nghiệp 4.0 được tiến hành với công nghệ, hệ thống robot và các thuật toán với những thông số đầu vào ở mức tối thiểu [2]. Công nghiệp 4.0 còn được mô tả như việc số hóa các các quá trình sản xuất và "sự hội nhập giữa thế giới thực và thế giới ảo", tạo nên những đột phá trong sản xuất.
Cách mạng Công nghiệp 4.0 là một cơ hội lớn mà các doanh nghiệp có thể tận dụng để đầu tư và phát triển công nghiệp trong thời đại mới. Như một tấm gương đi đầu, Ohio đã tự tuyên bố mình là thành phố công nghiệp 4.0 đích thực, để thu hút đầu tư và khuyến khích phát triển sáng tạo trong sản xuất [3].
Đây cũng được gọi là nền công nghiệp với "các nhà máy thông minh", nơi mà việc ra quyết định được thực hiện thông qua màn hình thực và hệ thống mạng đa nhiệm; được vận hành thông qua các thuật toán và robot. Hiểu một cách đơn giản hơn, cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ tạo ra một mạng lưới hiệu quả trong tiếp xúc và hợp tác giữa con người và công nghệ không dây, trong sản phẩm và sản xuất.
2. Các giai đoạn của Cách mạng Công nghiệp 4.0
Công nghiệp 4.0 vẫn đang ở giai đoạn phát triển nên nhiều chuyên gia chưa muốn gọi nó là giai đoạn mới của cuộc cách mạng công nghiệp. Đó là nền công nghiệp được định hướng bởi công nghệ với nền tảng là trí tuệ nhân tạo, robot tiên tiến, cảm biến, hệ thống điện toán đám mây, phân tích dữ liệu, Internet, các thuật toán và các thiết bị thông minh. Tương lai của Cách mạng công nghiệp 4.0 sẽ dựa trên việc tạo ra một "chuỗi giá trị toàn cầu tương thích, được chia sẻ bởi nhiều doanh nghiệp đến từ nhiều quốc gia và vùng lãnh thổ" [4].
Các doanh nghiệp không thể phủ định quá trình phát triển từng bước của Cách mạng Công nghiệp 4.0, nhưng cũng không tránh được lo ngại các vấn đề an ninh và chi phí. Chẳng hạn, với việc sử dụng phần mềm và mạng lưới thông tin không dây, các doanh nghiệp lo ngại mối đe dọa từ bảo mật dữ liệu, và những rủi ro đến từ việc giảm bớt sự giám sát của con người trong quá trình sản xuất [5].
Ngoài ra, còn những lo ngại về gia tăng chi phí khi ứng dụng các kỹ thuật mới; mối đe dọa từ nạn thất nghiệp do con người mất việc làm vào tay robot và mối quan tâm trong khả năng thiết lập mạng lưới thông tin ổn định với độ tin cậy cao. Các doanh nghiệp đang phải đối mặt với nhiều thách thức lớn khi phải đáp ứng các yêu cầu của nền Công nghiệp 4.0.
3. Doanh nghiệp cần làm gì để thích ứng trong nền Công nghiệp 4.0?
a. Đề xuất chiến lược tiến tới nền Công nghiệp 4.0
Để chuẩn bị cho Công nghiệp 4.0, doanh nghiệp cần có kế hoạch với những biện pháp quyết liệt. Nếu không, như những mối lo ngại và đe dọa tiềm ẩn đã được đề cập trong phần trước, quá trình thích ứng có thể tạo ra nguồn chi phí khổng lồ. Để giúp doanh nghiệp có được sự thích ứng dễ dàng hơn, chúng tôi xin đưa ra một số bước mà các doanh nghiệp cần chuẩn bị:
Xác định mục đích và mục tiêu rõ ràng
Phân tích yêu cầu, chi phí và ngân sách
Xây dựng chiến lược phù hợp và hiệu quả
Các nhà lãnh đạo hàng đầu cần tiên phong áp dụng những thay đổi
Xác định rõ mục tiêu và nguyện vọng của nhân viên
Trên đây là những bước quan trọng để doanh nghiệp phân tích đầy đủ các nhu cầu và yêu cầu, nhằm thích ứng và bứt phá với Công nghiệp 4.0. Nếu không có mục tiêu và chiến lược cụ thể, cũng như không thể xác định được đầu vào, kết quả đầu ra sẽ đầy rủi ro và không thể đoán trước. [6]
Bạn cũng có thể học hỏi các chiến lược của các doanh nghiệp và khu vực công nghiệp đã chuyển hướng, ví dụ như Ohio đã phát triển một hệ sinh thái Công nghiệp 4,0 và tuyên bố mình là một "Thành phố Công nghiệp 4.0 thật sự". Điều này khuyến khích đầu tư và đổi mới sản xuất ở Ohio. Tương tự, các thị trường mới nổi như Ấn Độ hay các nước ASEAN cũng có thể hưởng lợi rất nhiều từ hệ thống Công nghiệp 4.0 này.
b. Xác định khả năng của bạn
Công nghiệp 4.0 phát triển dựa vào ba yếu tố chủ yếu: Internet, phân tích dữ liệu và không gian mạng. Tuy nhiên, chỉ có các thiết bị thông minh là không đủ cơ sở hạ tầng cần thiết cho quá trình sản xuất hoàn toàn tự động và "sự hội nhập giữa thế giới thực và ảo".
Để chuẩn bị cho Cách mạng Công nghiệp 4.0, các doanh nghiệp cần cân nhắc khả năng của mình so với những chi phí chuyển đổi hoàn toàn. Ngoài ra, doanh nghiệp cần phát triển một hệ thống thông tin minh bạch, vì máy móc được lập trình thông qua hệ thống thông tin được cung cấp và có thể gây ra vấn đề về minh bạch, như các thông tin ảo và không chính xác. Thứ ba, nguồn nhân lực cần được đào tạo về công nghệ để điều khiển máy móc hỗ trợ công việc. Con người cần biết cách để máy móc có thể tự đưa ra các quyết định đơn giản và thực hiện độc lập các nhiệm vụ nhỏ.
c. Bắt đầu bằng dự án thí điểm
Cách tốt nhất để học là thực hành và phương án tối ưu nhất để doanh nghiệp thích nghi với Công nghiệp 4.0 là thực hiện dự án thí điểm. Nếu các dự án thí điểm không thành công, doanh nghiệp vẫn có thể rút kinh nghiệm từ những thất bại và xây dựng chiến lược làm việc riêng cho mình. Nếu thành công, chắc chắn doanh nghiệp sẽ thu được những kinh nghiệm giá trị và có nhìn nhận sâu sắc hơn, từ đó có thể mạnh dạn tài trợ cho những dự án tầm cỡ [7].
Như đã đề cập ở trên, Công nghiệp 4.0 dựa trên một số yếu tố quan trọng như công nghệ thông tin không dây, cảm biến không gian mạng và các công cụ phân tích dữ liệu mạnh; doanh nghiệp không nhất thiết phải thích ứng hoàn toàn Công nghiệp 4.0 cùng một lúc mà nên bắt đầu từ một dự án thí điểm, ví dụ như một hệ thống nhỏ được điều hành qua cơ sở hạ tầng Công nghiệp 4,0 cũng có thể giúp doanh nghiệp có cái nhìn sâu sắc hơn về nhu cầu và yêu cầu của họ, sau đó xây dựng một kế hoạch dài hơi hơn để đạt được hiệu quả mong muốn.
Để chuẩn bị thực hiện thí điểm, các doanh nghiệp có thể làm theo hướng dẫn sau:
Xác định một phạm vi ứng dụng nhỏ và cụ thể
Kết hợp một khái niệm end-to-end của Công nghiệp 4.0
Sự kết hợp của con người, quy trình và hệ thống là chìa khóa thành công
Thiết kế cơ sở hạ tầng trên một ý tưởng mới
"Đẩy mạnh ứng dụng đổi mới kỹ thuật số trong các hoạt động của bạn" [8]
Cách mạng Công nghiệp 4.0 đang đến gần chúng ta hơn bao giờ hết, không còn nghi ngờ gì về tương lai của công nghiệp, các doanh nghiệp sẽ sớm phải lựa chọn giữa thích nghi và thụt lùi. Câu hỏi cần đặt ra bây giờ: đâu là con đường để doanh nghiệp xây dựng chiến lược thích ứng với thời đại 4.0, kịp thời và hiệu quả.
Tài liệu tham khảo
[1] Bernard Marr, a Forbes Contributor- http://www.forbes.com/sites/bernardmarr/2016/06/20/what-everyone-must-know-about-industry-4-0/#1539ceac4e3b
[2] Cornelius Baur- http://www.mckinsey.com/business-functions/operations/our-insights/manufacturings-next-act
[3] Bernard Marr, a Forbes Contributor- http://www.forbes.com/sites/bernardmarr/2016/06/20/what-everyone-must-know-about-industry-4-0/#1539ceac4e3b
[4] Cornelius Baur- http://www.mckinsey.com/business-functions/operations/our-insights/manufacturings-next-act
[5] After World War II, we entered a fourth industrial revolution, with great advancement in electronics." Rose, Arnold M. "Automation and the Future Society." Commentary 21 (1956): 274
[6] Cornelius Baur- http://www.mckinsey.com/business-functions/operations/our-insights/manufacturings-next-act
[7] Cornelius Baur- http://www.mckinsey.com/business-functions/operations/our-insights/manufacturings-next-act
[8] Cornelius Baur- http://www.mckinsey.com/business-functions/operations/our-insights/manufacturings-next-act